Ezelden ebede uzanan aşk dini… Şekilcilik ve kitabi bilgilerden ziyade samimi bir imanı, hayatın tamamını ibadet olarak yaşamayı, tefekkürü, vecdi, sevgiyi tercih eden ve şeriatın ötesinde olmakla birlikte farklılıkları kuşatan bir irfan anlayışı…
Bu anlayış; İslam geleneği içerisinde bazen topluluk boyutuna ulaşarak Melamilik, Kalenderilik, Haydarilik, Babailik, Bedreddinilik, Bektaşilik, Alevilik (Kızılbaşlık) gibi tarikat ve ekollerde vücut bulmuştur; bazen de küçük derviş topluluklarını ...